طلاق توافقی به موجب وکالتنامه از سوی زوج
یکی از طرقی که زوجه می تواند از آن در قالب طلاق توافقی خود را مطلقه نماید استناد به وکالتنامه رسمی است که از سوی زوج به او اعطاء شده است.
در خصوص مبنا شرعی این نوع طلاق نظرات مختلفی وجود دارد:
الف : اتفاق نظر فقها راجع به این طلاق بر این پایه استوار است : من جمله شهید اول می گوید: شوهر می تواند زن را وکیل کند که خود را طلاق دهد.
همچنین محقق حلی می گوید: جایز است وکیل شدن در طلاق دادن برای غایب اجمالا" و از برای حاضر به صلح .
دکتر سید حسن امامی در کتاب حقوق مدنی : هر امری را می توان بوسیله دیگری انجا م داد مگر آنکه قانون آنها را به عهده شخص گذارده باشد ، بنابراین کلیه اموری که قانون تصریح ننموده که قایم به شخص است ویا قراین و اوضاع و احوال دلالت بر آن نکند می توان به وسیله غیر آن را انجام داد.
طلاق از اموری نیست که قایم به شخص باشد و الا نماینده قانونی شوهر نیز نمی توانست آن را انجام دهد.
بنابراین شوهر می تواند به دیگری وکالت در توکیل به غیردهد تا او را طلاق دهد ، همچنین زن را وکیل و وکیل در توکیل نماید تا خود را مطلقه نماید ، لذا اگر وکالت رسمی ضمن عقد ازدواج و منوط به تحقق شرط باشدزن تنها در صورت تحقق شرط می تواند خود را مطلقه سازد . مانند شروطی که در سند ازدواج قید می شود ( ضرب و شتم زوجه و سوء رفتار زوج ، اعتیاد مرد به انواع مواد مخدر یا مشروبات الکلی ، ترک زندگی خانوادگی ، ترک انفاق ،... )
در صورت تحقق هر یک از این شروط و اثبات آن در محکمه ، دادگاه خانواده به استناد آن حکم طلاق را صادر می نماید ، اما اگر وکالت به موجب سند رسمی و بدون قید و شرط باشد و زوجه حق توکیل به غیر داشته باشد می تواند با اختیاراتی که دارد برای زوج وکیل دادگستری گرفته تا دعوای طلاق را به صورت طلاق توافقی مطرح نماید.
بر طبق رویه قضایی حاکم و همچنین آرای متعدد صادره از دیوان عالی کشور اگر زوجه از زوج وکالت در طلاق با حق توکیل به غیر ( وکیل دادگستری ) داشته باشد و بخواهد از طریق وکیل دادگستری ( وکیل طلاق توافقی ) اقدام به اعمال وکالت خویش نماید وکیل دادگستری باید نام زوج را به عنوان خواهان بنویسد و زوجه را به عنوان خوانده ، همچنین با توجه به اینکه در هنگام طلاق شرعا" و قانونا" باید حقوق مالی زوجه لحاظ گردد و از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
زوجین در هنگام تنظیم سند رسمی وکالت در طلاق با حق توکیل به غیر در دفتر اسناد رسمی یا ضمن سند ازدواج بایستی به چند نکته مهم و اساسی توجه داشته باشند تا از طریق این وکالتنامه در قالب طلاق توافقی گواهی عدم امکان سازش صادر گردد من جمله : در این نوع وکالتنامه حتما" باید عبارت وکالت زوجه در قبول یا بذل مهریه ، نفقه ، اجرت المثل ، وکالت در اسقاط حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی ، وکالت در مراجعه به دفاتر طلاق و اجرای صیغه طلاق و ... قید گردد مع الوصف با توجه به اهمیت ویژه ای که نحوه تنظیم ونگارش این نوع اسناد دارد شایسته است که زوجین قبل از اقدام به این امر از مشاوره وکیل دادگستری بهره برده تا در آینده از لحاظ حقوقی و قانونی دچار مشکل نشوند.
چه بسا بسیاری از خانمها هستند که تحت شرایط سختی موفق به اخذ وکالت در طلاق با حق توکیل به غیر از همسر خویش می شوند اما بدلیل ناقص بودن اختیارات این نوع وکالت نامه از لحاظ قانونی قادر نخواهند بود از طریق طلاق توافقی و ظرف چند روز به این امر دست یابند و ناگزیر از طرح دعوی طلاق به درخواست زوجه می شوند که قطعا" تشریفات رسیدگی ، زمان دادرسی و صدور رای قطعی در آن بسیار پیچیده و طولانی تر است.
